Tip 2 diyabet nedir?
Bilimsel destek: Dr. Theresia Sarabhai
Tip 2 diyabette şeker metabolizmasındaki çeşitli süreçler bozulur, bu da kan şekeri seviyesinin kalıcı olarak artmasına neden olur. Bu karmaşık hastalığa genellikle halk arasında “şeker hastalığı” denmesinin nedeni budur.
Yemekten sonra kan şekeri seviyesi yükselir ve vücut hücreleri için enerji kaynağı olarak kullanılır. Vücut hücrelerinin şekeri alabilmesi için vücudun insülin hormonuna ihtiyacı vardır. İnsülin, pankreastaki Langerhans adacıklarının beta hücrelerinde oluşur ve kan şekeri seviyesine bağlı olarak kana salınır. Insülin, şekerin vücut hücrelerine kanalize edilmesini sağlar. Bu sayede kan şekeri seviyesi tekrar düşer.
Tip 2 diyabette vücut hücreleri artık salınan insüline duyarlı bir şekilde tepki vermez (insülin direnci) ve pankreasın insülin üreten beta hücreleri çok az insülin salgılar. Sonuç olarak kan şekeri seviyesi yükselir.
Tip 2 diyabetin ilk belirtileri nelerdir?
Tip 2 diyabetin oluşumu genellikle sinsi bir şekilde uzun içinde gerçekleşir. Yanlış yorumlanan, eksik veya spesifik olmayan semptomlar nedeniyle teşhis genellikle tesadüfen yapılır. Bununla birlikte, çok yüksek kan şekeri seviyeleri durumunda, tipik diyabete özgü hastalık semptomları, tip 2 diyabetli hastalarda da ortaya çıkabilir. Bu semptomlar şunlardır:
- Artan susuzluk
- İdrara çıkışta artış
- Yorgunluk
- Bitkinlik duygusu
- İsteksizlik
- Performans veya konsantrasyon zayıflığı
- Unutkanlık
- Depresyona kadar varan umutsuzluk hali
- Görme bozuklukları
- Sık görülen enfeksiyonlar
- Zor iyileşen yaralar
- Kuru cilt
Çoğu hastada tip 2 diyabet uzun süre bilinmeden seyreder. Sadece ikincil veya eşlik eden bir hastalıktan dolayı veya aile hekiminde normal bir check-up sırasında tesadüfen ortaya çıkması nadir görülen bir durum değildir.
Ancak, olası ikincil hastalıkları erken aşamada önlemek veya en azından ilerlemelerini geciktirebilmek için erken diyabet teşhisi ve tedavisi önemlidir. Çünkü kan şekeri seviyesinin sürekli olarak yüksek seyretmesi uzun vadede aşağıdaki problemlerin gelişmesine zemin hazırlar:
- Diyabetik ayak sendromuna da neden olan sinir hasarları.
- Büyük kan damarlarında ciddi komplikasyonlara (kalp krizi, inme veya bacaklarda dolaşım sorunları) yol açabilen değişiklikler.
- Küçük kan damarlarının bozuklukları. Bu bozukluklar kalbe, gözlere ve/veya böbreklere zarar verebilir.
İkincil hastalıklar hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz!
Kan şekeri değerleri uzun bir süre çok yüksek seyrederse, hiperglisemik hiperosmolar sendromu gelişebilir ve bu da komaya kadar götürebilir.
Bu akut metabolik dengesizlik hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz!
Bu nedenle ikincil hastalıklardan kaçınmak için şeker seviyesini ilaçlarla ayarlamak ve her şeyden önce aile hekimi veya diyabetolog aracılığıyla yaşam tarzını değiştirmek çok önemlidir.
Tip 2 diyabetin tedavi imkanları ile ilgili daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz!
Tip 2 diyabet Beslenme
Egzersiz planları
Spora nasıl başlayacağınızı bilmiyor musunuz? Buradan fikir alabilirsiniz!
Kaynaklar:
American Diabetes Association: Standards of Medical Care in Diabetes - 2019. In: Diabetes Care, 2019, 42: S1-S193
Bundesärztekammer et al.: Nationale Versorgungsleitlinie Therapie des Typ-2-Diabetes. Langfassung. 1. Auflage. Version 4. 2014 (Gültigkeit abgelaufen, in Überarbeitung)
Bundesärztekammer et al.: Patientenleitlinie zur Nationalen Versorgungsleitlinie Therapie des Typ-2-Diabetes. 1. Auflage. Version 1. 2015
Güncelleme: 10.12.2019