Tip 2 diyabet nedir?

Öğün sonrasında kan şekeri seviyesi yükselir. Yiyeceklerdeki şeker (glukoz) vücut hücreleri için enerji kaynağıdır. Vücudumuz şekeri vücut hücrelerine alabilmek için insülin hormonuna ihtiyaç duyar. İnsülin, pankreasın beta hücrelerinde üretilir ve kan şeker seviyesi ne kadar yüksekse, o kadar fazla miktarda kana salgılanır. Insülin, vücut hücrelerine bağlanır ve bu sayede şekerin alınmasını sağlar. Bu sayede kan şekeri seviyesi tekrar düşer.

Tip 2 diyabette vücut hücreleri salınan insülin hormonuna yeteri kadar hassas tepki vermez. Bu durum, vücut hücrelerinin insüline dirençli olduğu anlamına gelir. Ek olarak, pankreasın insülin üreten beta hücreleri çok az insülin salgılar. Bunun sonucunda kan şekeri seviyesi yükselir.

Tip 2 diyabetin oluşumu ile ilgili daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz.

1. Tip 2 diyabetin belirtileri nelerdir?
2. Sürekli yüksek seyreden kan şekeri değeri nelere yol açar?
3. Tip 2 diyabete kimler yakalanır?
4. Diyabetin alt tipleri
5. Tip 2 diyabet iyileşir mi?
6. Tip 2 diyabetin önlenmesi

Tip 2 diyabet çoğu zaman yıllar içinde sinsice gelişir. Genellikle herhangi bir belirti vermez veya net belirtiler oluşmaz. Bu nedenle, tip 2 diyabetli kişilerin büyük kısmında hastalık uzun süre fark edilmez. Çoğu zaman, tip 2 diyabet teşhisi, diyabetle ilgili komplikasyonlar ile veya tesadüfen, örneğin bir aile hekimi sağlık kontrolü kapsamında, ortaya çıkar.

Ancak çok yüksek kan şekeri değerlerinde tip 2 diyabetli kişilerde diyabete özgü belirtiler de görülebilir.

Tip 2 diyabetin olası belirtileri şunlardır:

• Artan susuzluk
• Sık idrar çıkarma
• Yorgunluk
• Bitkinlik duygusu
• İsteksizlik
• Performans veya konsantrasyon zayıflığı
• Unutkanlık
• Depresyona kadar varan umutsuzluk hali
• Görme bozuklukları
• Sık görülen enfeksiyonlar
• Zor iyileşen yaralar
• Kuru cilt

Tip 2 diyabet fark edilmez ve kan şeker düzeyi uzun bir süre boyunca sürekli yüksek kalırsa, hastalık ilerleyebilir ve daha fazla komplikasyona, yani diyabetle ilişkili ikinci hastalıkların gelişimine yol açabilir. Bu nedenle diyabet teşhisinin erken konması ve tedaviye başlanması, olası ikinci hastalıkların erkenden önlenebilmesi veya seyrinin geciktirilebilmesi açısından önemlidir.

Çünkü: Sürekli yüksek kan şekeri seviyesi uzun vadede şunların gelişmesine ortam hazırlar:

• Sinir hasarı, örneğin diyabetik ayak sendromunun oluşmasına yol açabilir.
• Büyük kan damarlarında ciddi komplikasyonlara (kalp krizi, inme veya bacaklarda dolaşım sorunları) yol açabilen değişiklikler.
• Küçük kan damarlarının bozuklukları. Bu bozukluklar kalbe, gözlere ve/veya böbreklere zarar verebilir.

Diyabete bağlı olası ikinci hastalıklar ile ilgili daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz.

Kan şekeri değerleri uzun süre boyunca çok yüksek seyrederse, hiperglisemi oluşabilir. Bu durum, tip 2 diyabette komaya kadar varabilecek hiperosmolar hiperglisemik sendroma yol açabilir. Bu, akut bir acil durumdur.

Hiperglisemi ve hiperosmolar hiperglisemik sendrom hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz.

Tip 1 diyabet bir otoimmün hastalıkken, tip 2 diyabetin gelişmesine çoğu zaman sağlıksız bir yaşam tarzı ortam hazırlar: Yüksek kalorili, liften fakir bir beslenme, az hareket ve fazla kilo – özellikle karın bölgesindeki fazla kilo – tip 2 diyabet riskini artırır. Ancak genetik yatkınlık da hastalığa yakalanma riskini yükseltebilir.

Tip 2 diyabet için risk faktörlerinin kapsamlı bir özetini burada bulabilirsiniz.

Diabetes mellitus, özellikle tip 2 diyabet, her kişide farklı seyreden çok karmaşık bir hastalıktır. Günümüzde araştırmacılar, toplamda 5 diyabet alt tipi içeren yeni bir sınıflandırma önermektedir.

Bu diyabet alt tipleri, hastalığın kökeni, seyri ve belirli ikinci hastalıklar geliştirme riski açısından farklılık gösterir. Böylece ikinci hastalıklar için spesifik önlemler alınabilir ve söz konusu alt tipe uygun bir tedavi düzenlenebilir.

Tip 2 diyabetin tedavisinin temelini yaşam tarzı değişimi, dengeli beslenme ve düzenli fiziksel aktivite oluşturmaktadır. Çoğu zaman, çok küçük değişiklikler bile kan şekeri değerlerini düşürmek için yeterli olabilir.

Eğer temel tedavi tek başına kan şekerini normal aralıklara getirmeye yetmiyorsa, buna ek olarak oral antidiyabetikler veya glukoz düşürücüler olarak bilinen tablet formundaki kan şekerini düşüren ilaçlar kullanılabilir. Tip 2 diyabet ilerlemişse insülin tedavisi gerekli olabilir.

Tip 2 diyabetin tedavi olanakları hakkında daha fazla bilgiyi buradan edinebilirsiniz.

Bazı durumlarda, tip 2 diyabetli kişilerin kan şekeri değerleri tekrar tamamen normale dönebilir. Kilo verme ve gelinen kilonun uzun süre korunması bunun için önemli bir faktördür. Uzun süreli kan şekeri değeri (HbA1c) kan şekerini düşüren ilaçlar kullanılmadan en az 3 ay boyunca yüzde 6,5’un (48 mmol/mol) altında seyrettiğinde, uzmanlar tip 2 diyabetin remisyonundan bahseder.

Ancak, remisyonun kalıcı olup olmadığı henüz netleştirilememiştir.

Tip 2 diyabet aniden ortaya çıkmaz, yıllar içinde sinsice gelişir. Genetik yatkınlığın yanı sıra, genellikle sağlıksız bir yaşam tarzı ve özellikle karın bölgesinde olmak üzere kilo fazlası, tip 2 diyabetin gelişmesinde önemli bir rol oynar.

Yüksek tip 2 diyabet riski erken fark edilirse, hastalığın gelişmesi sıklıkla önlenebilir veya geciktirilebilir. Çoğu zaman, yaşam tarzında yapılan küçük değişiklikler metabolizmayı rahatlatmak için yeterlidir. Bunun için bazı örnekler şunlardır:

• Dengeli ve sağlıklı bir beslenme
• Düzenli egzersiz
• Stresten kaçınma
• Sigara ve alkol tüketiminden kaçınma
• Gerekiyorsa kilo kaybı

“Diyabeti önleme” portalımızda sağlıklı bir yaşam tarzı için çok sayıda pratik öneri bulabilirsiniz.